1. Waarom wordt er zoveel aandacht besteed aan digitaal pesten?
2. Wat zijn de meest voorkomende vormen van digitaal pesten?
3. Hoe kun je digitaal pesten aanpakken?
4. Is digitaal pesten even erg als 'gewoon' pesten?
5. Hoeveel kinderen en jongeren hebben last van digitaal pesten?
6. Praten kinderen erover met hun ouders en leerkrachten?
7. Is er een verschil tussen digitaal pesten en 'gewoon' pesten?
8. Waar ligt de verantwoordelijkheid van digitaal pesten?
9. Kan digitaal pesten worden voorkomen?
10. Hebben leerkrachten voldoende kennis van internet?
Digitaal pesten wordt ook wel 'het pesten van deze tijd' genoemd en wordt door sommige gezien als verschijnsel op het internet dat er nu 'eenmaal bij hoort'. Echter is digitaal pesten gewoonweg hetzelfde als het 'oude' pesten en kunnen de gevolgen zelfs moeilijker te bestrijden zijn. Hierbij kunt u bijvoorbeeld denken aan een foto die op het internet is geplaatst en nog jarenlang overal ter wereld bekeken kan worden.
De meest voorkomende vormen van digitaal pesten zijn het schelden en dreigen via internet, het versturen van anonieme mailtjes of sms'jes en het plaatsen van foto's of privégegevens van iemand anders.
Breng het pesten in kaart. Geef vorm aan schoolbeleid dat (digitaal) pesten actief terugdringt en de sociale veiligheid bevordert. Spreek op school duidelijke (computer)regels met elkaar af, geef leerlingen goede begeleiding bij het gebruik van de computer en besteed in de lessen uitgebreid en structureel aandacht aan veilig internetgedrag. Bespreek het digitaal pesten als verschijningsvorm van pesten in het algemeen, betrek hierbij het schoolbeleid en bespreek met elkaar de consequenties van pestgedrag voor alle betrokkenen. Zorg dat leerkrachten digitaal én traditioneel pesten herkennen en dat zij hierop adequaat kunnen reageren. Werk waar mogelijk samen met ouders en leerlingen om het (digitaal) pesten terug te dringen.
Zowel digitaal pesten als 'gewoon' pesten zijn beide vormen van pesten. Hoe erg het pesten wordt ervaren is afhankelijk van de situatie en de manier waarop het slachtoffer de pesterijen ervaart. Door het gebrek aan direct contact is de drempel om agressieve taal te gebruiken voor digitale pesters echter wel lager: de pester ziet immers niet hoe het pestgedrag bij het slachtoffer aankomt. Daarnaast kunnen slachtoffers vaak ook niet reageren op pestvormen via internet en ook na schooltijd gaat pesten via computer of mobiele telefoon vaak gewoon door. Hierdoor krijgt het slachtoffer snel het gevoel om nergens meer veilig te zijn.
Dertig tot veertig procent van de kinderen en jongeren is het slachtoffer van scheldpartijen of roddels via social media en het stelen van wachtwoorden die bijvoorbeeld toegang geven tot het eigen e-mailaccount.
De meeste kinderen (56%-80%) vertellen het niet aan hun ouders of leerkrachten als ze digitaal worden gepest. Zij praten er wel over met vrienden, als ze die hebben.
Door anonimiteit op het internet kunnen pesters via de digitale weg zeggen wat zij willen. Ook de zwijgende middengroep die in een pestsituatie actief kan worden betrokken ontbreekt meestal bij digitaal pesten. Hierdoor onttrekt digitaal pesten zich ook sneller aan het gezichtsveld van ouders en leraren.
Zowel scholen, leerlingen als ouders en verzorgers hebben een gezamenlijke verantwoordelijkheid voor (digitaal) pesten, aangezien er bij deze vorm geen duidelijke grens te trekken is tussen thuis en school. Vaak zitten de (digitale) pesters op dezelfde school als het slachtoffer en daardoor wordt het pesten op school soms eerder gesignaleerd dan thuis. Echter is het uiteraard wel van belang dat ouders thuis hun verantwoordelijkheid nemen en met hun kind over zijn/haar gedrag op internet praten. Daarnaast heeft ook de school zo zijn verantwoordelijkheid: wordt pestgedrag opgemerkt of worden social media ruzies op het schoolplein uitgevochten? Kortom: digitaal pesten is een probleem dat in samenwerking tussen scholen en ouders zal moeten worden aangepakt.
Net zoals het traditionele pesten is ook digitaal pesten nooit helemaal te voorkomen en te stoppen. Het verbieden van gebruik van social media op scholen of dergelijke maatregelen zijn echter geen oplossingen op dit probleem te voorkomen. Het pesten kan immers gewoon verdergaan op een plek waar dat voor volwassenen minder zichtbaar is. Het is dus beter om leerlingen te leren hoe zij kunnen omgaan met vervelende berichten. Het tijdig signaleren en het gericht optreden van professionals en ouders is een manier om met digitaal pesten om te gaan.
Uit onderzoek blijkt dat slechts de helft van de leerkrachten aangeeft voldoende internetkennis te hebben om leerlingen optimaal te kunnen begeleiden. Leerkrachten geven aan met name het omgaan met pesten via social media lastig te vinden. Ook wordt het controleren van wat leerlingen op internet doen als moeilijk ervaren, evenals het bespreekbaar maken van het omgaan met elkaar en met vervelende situaties. Gemiddeld zegt 59% van de leerkrachten behoefte te hebben aan meer informatie over internet op school. Leerkrachten van basisscholen hebben het meest behoefte aan informatie over hoe ze internet in de les kunnen integreren (40%). In het voortgezet onderwijs hebben leerkrachten het meest behoefte aan informatie over het tegengaan van online pesten (37%).